پایین ترین حد انفجار یا LEL، پایین ترین غلظت از ماده اشتعال زا مانند گاز،فوم یا بخارات مواد سوختی برای شروع آتش در حضور یک منبع اشتعال مانند گرما یا شعله را می گویند. سازمان OSHA آمریکا راهنمای محدوده ی ایمن برای حضور مواد اشتعال پذیر در هوا را ارائه داده تا ذخیره سازی این مواد به طور ایمن صورت پذیرد و از عدم ایجاد مخاطره برای آن ها اطمینان حاصل گردد. پایین ترین حد انفجار را با نام پایین ترین حد اشتعال پذیری نیز شناخته می شود.
هنگامی که گاز یا بخارات مایعات اشتعال زا با هوا ترکیب شده( به میزان مناسب برای شروع آتش)، با اضافه شدن گرما یا یک منبع اشتعال به محل، می توان وقوع انفجار یا شروع آتش سوزی را پیش بینی نمود. در یک محدودی مشخص از غلظت گاز یا بخارات اشتعال زا احتمال وقوع انفجار یا آتش سوزی وجود دارد و پایین تر از این محدوده میزان ماده ی اشتعال زا به قدر نیست که بتواند آغاز گر فرآیند آتش باشد و بالاتر از این محدوده نیز غلظت ااکسیژن به قدری نیست که فرآیند آتش آغاز گردد. این محدوده را حد بالا و پایین انفجار می نامند.
با توجه به امکان نشتی گاز و یا مواد اشتعال پذیر برای اندازه گیری میزان گاز یا بخارات اشتعال زا در هوا، سنسور های الکتروشیمیایی، نوری و… طراحی شده اند. این دستگاه ها میزان گاز اشتعال زا در هوا را به صورت پایین ترین سطح انفجار نمایش داده و در صورت رسیدن به محدوده ی خطر آژیر خطر آن ها به صدا در می آید یا سیستم های ایمنی را به کار می اندازند. این دستگاه ها مانند تمام دستگاه های اندازه گیری برای نمایش درست نیاز به کالیبراسیون دارد. بدین منظور با استناد به استاندارد ISO10156 و IEC60079 و NFPA921 حدود اشتعال پذیری گاز های مختلف مشخص شده و دستگاه بر اساس این حدود در یک نقطه ی مشخص در بازه ی غلظتی پایین ترین سطح انفجار کالیبره می شود.
به طور مثال غلظت پایین ترین سطح انفجار برای متان 5 درصد حجمی(100% LEL) می باشد. معمولا نقطه ی کالیبراسیون سنسور های متان 50% LEL یا 2.5% حجمی متان در مجاورت هوا می باشد. با توجه به تظیمات هر دستگاه ممکن است میزان متان در گاز کالیبراسیون تتغییر کند.
شرکت هیوا گاز مهام تولید کننده انواع مخلوط های گازی LEL آماده ارائه خدمات می باشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر با ما در تماس باشید.
جدول زیر میزان غلظت حد پایین انفجار برای گاز های مختلف را نشان می دهد.
